آفتابه لگن مسی از وسایل قدیمی و پر استفاده در ایام گذشته بوده است. از انواع ظرف مسی مصرفی در گذشته آفتابه لگن مسی بوده است.
این ظرف، در ایام گذشته، بیشترین کاربرد را برای ایرانیان داشته است. کاربرد آفتابه لگن مسی برای خانوادههای طبقه اشراف در گذشته بسیار زیاد بوده است.
در گذشته، بیشتر خانوادههای ایرانی از طبقه ثروتمند، از آفتابه لگن مسی استفاده میکردهاند. این وسیله کاربردی، جایگاه و نقش ویژه و متمایزی را برای جداسازی فرهنگ و طبقه خانوادهها داشته است.
البته امروزه، استفاده از آفتابه لگن مسی، به عنوان یک ظرف تزئینی کاربرد دارد. نوع و مدل متفاوتی در ساخت و تولید این وسیله ارزشمند به دست هنرمندان رقم خورده است.
البته هر مدل از آن، جایگاه متفاوتی نیز در چشم بیننده و مصرف کننده دارد. درخشندگی و زیبایی خاص، برای این ظرف، چشم هر بینندهای را به زیباییهای آن خیره میکند.
بیشتر جهانگردان و مسافران از کشورهای دیگر جهان، زیبایی آن را تائید کردهاند. برای کشورهای اروپایی و بسیاری از توریستها، انواع ظروف دکوری مسی از جایگاه بسیار ویژهای برخوردار است.
آفتابه لگن مسی به شکل ساده و سیاه قلم
از نظر ساختار و ظاهر، برای آفتابه لگن مسی، اندازه بزرگ برای آن انتخاب شده است. البته استفاده از نقش و طرحهای زیبا بر روی آن، زیبایی آن را دوچندان کرده است.
از این ظرف بیشتر خانوادههای اشراف استفاده میکردهاند. کاربرد ظرف مسی از نوع ساده و سیاه قلم آن، برای شستشو دست قبل و بعد از غذا بوده است.
البته کاربرد شستشوی دست به وسیله این ظرف در گذشته اتفاق میافتاده است.
اما امروزه، بیشترین کاربرد آفتابه لگن مسی تنها به عنوان یک ظرف دکوری زیبا و تزئینی شناخته شده است. از نظر کاربرد، دیگر مانند گذشتهها از آن استفاده نمیشود.
البته طرحهای گذشته برای ایجاد و تولید آفتابه لگن مسی، بسیار متفاوت از امروز بوده است. بسیاری از طراحان امروزی در کارخانههای تولید ظروف مسی در اصفهان تغییراتی را در طرح برای ایجاد آفتابه لگن، به وجود آوردهاند.
تفاوت آفتابه لگن مسی و سیاه قلم در چیست؟
با توجه به کاربرد یکسان برای آفتابه لگن مسی و سیاه قلم، از نظر ظاهری، با یکدیگر تفاوت دارند.
در مدل سیاه قلم آن، این مدل دارای طرح و نقش زیبایی است. البته قلم زنی آن، خلق آثار زیبا و به یاد ماندنی است.
با استفاده از وسایلی مانند چکش و یا قلمهای مخصوص، بر روی فلز هنریهای ارزشمندی به دست هنرمندان خلق میشود.
از آفتابه لگن سیاه قلم، به شکل امروزی، تنها به عنوان یک وسیله دکوری شیک و جذاب استفاده میشود.
آفتابه لگن مسی چه ساختاری دارد؟
در داخل ظرف، آب میریزند، بنابراین گنجایش مناسبی برای مقداری آب، در فرایند شستشو برای این ظرف وجود دارد. قسمت زیرین ظرف را با نام لگن میشناسند. البته ساختار آن مانند یک کاسه بزرگ است. آب در داخل لگن جمع میشود.
آفتابه آن، ظرف اصلی که در داخل آن آب تمیز قرار میگیرد؛ از ساختار بلند و کشیدهای برخوردار است. کشیده و بلند بودن آن با دستههای کشیده و گرد و کوچک است.
البته دور تا دور آن، به صورت لبههای کنگرهای شکل است. این لبهها، زیبایی خاصی را به آفتابه لگن مسی میدهد.
آفتابه لگن مسی چگونه ساخته میشود؟
ساخت ظروف مسی در کشور ایران، در گذشته تا به امروز، رواج بسیار زیادی داشته است. البته بیشتر شهرهای ایران، مانند: زنجان، اصفهان، کاشان و یزد، در ساخت آفتابه لگن مسی، شهرت بسیار زیادی دارند.
این شهرها، بهترین و نفیسترین نوع ظرف مسی، در مدلهای متنوع را تولید میکنند. برای تولید و ساخت ظرف مسی، از روش چکش کاری و خمکاری استفاده میشود.
این دو فرایند کمک کننده برای ایجاد زیبایی و مقاومت در ساخت ظرف مسی است. البته برای ساخت و تولید ظرف مسی، ابتدا از روش چکش کاری استفاده میشود.
بهرهمندی از این روش، ابتدا برای دیوارههای ظرف، به کار میرود. دیوارههای ظرف، به وسیله چکش کاری، شکل خود را دریافت میکنند.
مانند تمامی ظرفهای مسی، از این وسیله دست ساز، از چکش کاری برای اتصال قطعات ظرف به هم، استفاده میشود.
اتصال ظرف و لبهها به هم، در حالت دندانه دار، ایجاد میشود. با در هم رفتن دندانههای ظرف، فرایند چکش کاری، انجام میشد.
در اصل، فرایند چکش کاری بر روی ظرف مسی را میتوان به پرس کاری نیز تشبیه کرد. البته بر روی دندانهها را به کمک لحیم میپوشانند.
ساخت آفتابه لگن مسی، از گذشته تا به امروز، به صورت دست ساز انجام میشده است. البته امروزه، از دستگاههای خمکاری و پرسکاری برای این فرایند استفاده میشود.
قالب گیری برای انواع ظرف مسی، با استفاده از دستگاه انجام میشود. در هر صورت، فرایند ساخت و تولید ظرف مسی، با استفاده از دستگاه نوین امروزی، بسیار ساده و سریعتر شده است.
ویژگی آفتابه مسی با مدل توپی
از مدلهای دیگر برای ساخت آفتابه لگن مسی، شاخص توپی آن است. این مدل، بسیار زیبا و در رنگ بندی متفاوتی نیز در بازار ارائه میشود.
دو رنگ مسی و سیاه قلم، از جمله رنگ بندیهای بی نظیر برای این مدل از آفتابه لگن است.
البته برای خرید ظرف مسی، از فروشگاههای معتبر، اقدام به این کار نمایید.
در هر صورت، امکان وجود اجناس تقلبی از نظر مس کاربردی در ساختار آن و یا هر طرح و چکش کاری، وجود دارد. درصد چکش کاری کم و یا پرسکاری، هر کدام، به نوبه خود، میتوانند بر روی کیفیت ظرف مسی، به شدت تاثیرگذار باشند.
زیبایی و چشم نوازی ظرف مسی، به دلیل درخشندگی و شفافیت فوق العاده آن، زبانزد است.
آفتابه لگن، هم به صورت کاربردی و هم به شکل تزئینی، برای مصرف کننده مفید است.
امروزه طرفداران زیادی از ظرف مسی، به عنوان یک وسیله کاربردی و در کنار آن تزئینی استفاده میکنند.
البته با افزایش قیمت فلزات و به خصوص مس، در بازار فروش عمده ظروف مسی قیمت آن نسبت به وسایل دیگر، اندکی گرانتر شده است.
با این حال، هنوز نیز طرفداران خاص به خود را دارد. بیشتر بانوان ایرانی از ظرفهای مسی، برای پخت و پز استفاده میکنند.
در ایام بسیار قدیم، از وسایل مهم برای جهیزیه دختران، خرید آفتابه لگن بود.
به دلیل کاربرد آفتابه لگن مسی بیشتر خانوادههای ایرانی، برای جهیزیه دختران خود، آفتابه لگن را خریداری میکردند.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.