شناخت قدمت مس در ایران به عنوان یک فلز ارزشمند و گرانبهاء از سالهای بسیار دور قابل به تأمل است. فلز مس یکی از فلزهای بسیار با ارزش به حساب میآید.
مس کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد. فلز مس به عنوان یکی از مادههای اولیه برای ساخت و تولید کالای متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد.
فلز مس از سری فلزات پرکاربرد و اصلی برای توسعه و پیشرفت کشور ایران بشمار میآید.
با نگاهی اجمالی به تاریخ کشور ایران، دقت به توجه صنعتگران به فلز مس کاملأ مشهود است. در صورت مشاهده آثار سالیان گذشته، متوجه کاربرد بی بدیل فلز مس خواهید شد.
مردم در مواد مختلف از مس استفاده میکردند. استفاده ایرانیان از فلز مس به حدود پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح میگردد.
طبق بررسیهای جغرافیایی و تاریخچه زندگی انسانها در آن مناطق، به این نتیجه رسیدند که طبقههای زاغه طبیعی، سیال، تل ابلیس از مس بیشترین استفاده را داشتهاند.
اولین بار مس در منطقه فوق استفاده میشد.
بنابراین مس کاربری بسیار زیادی در زندگی ایرانیان دارد.
برای اثبات کاربرد مس در کشور ایران در سالهای گذشته، باید به مطالعه زندگی ایرانیها در دورههای مختلف پرداخت.
برای شناخت بهتر این موضوع، باید به دوران قبل از اسلام برگشت.
طبق ارزیابیهای موجود، نشان دهنده بیشترین رشد و توسعه برای مس در ایران وجود داشته است. البته بهرهمندی از مس در ایران، به دورههای سلجوقی و صفویه مربوط میباشد.
درباره تاریخچه مس، ملی شدن صنعت مس در کشور ویژگیهای خاصی دارد.
ملی شدن و شناخت قدمت مس
این روزها استفاده از مس در زندگی انسان، بسیار زیاد به چشم میخورد. حتی در سالیان دور، استفاده از مس کاربری زیادی بر زندگی انسانها داشته است.
به صورتی که هزاران سال پیش ایرانیها از مس استفاده میکردند.
در صورت ارزیابی تاریخچه مس، استخراج مس در زمانهای گذشته انجام میشده است. مس به عنوان یک صنعت مهم و کاربردی بشمار میآمده است.
استخراج مس برای دولت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده است. به همین دلیل دولتهای متفاوت به فلز مس، توجه ویژهای داشتهاند.
اما زمان لازم برای ملی سازی صنعت مس و چگونگی استفاده از آن به عنوان یک صنعت نوین، از موضوعات بسیار مهم است.
رشد صنعت مس در کشور ایران
کشور ایران یکی از کشورهای بسیار قوی است؛ که معادن مس بسیار زیادی در آن وجود دارد. اما اولین معدن بزرگ مسی که در ایران کشف شد؛ مربوط به سال 1276 تا 1285 شمسی بوده است.
در این سالها کارشناسان آلمانی در تلاش برای ایجاد یک خط تلگرافی در سیرجان رفسنجان بودند. با فرایند ایجاد خط تلگرافی توسط کشور آلمان، معدن بزرگ مس سرچشمه کشف شد.
کشف معدن بزرگ سرچشمه، اولین فاکتور برای نوین سازی صنعت مس بود. بعد از کشف مس سرچشمه، کارشناس آلمانی به دنبال بهره برداری اولیه از این معادن بود.
به همین دلیل معدن سرچشمه در سال 1328 توسط مهندس علی انتظام به عنوان یکی از معدنهای اصلی ثبت شد.
بعد از ثبت معدن اصلی در سال 1328، مهندسان ایرانی و خارجی تلاش میکردند تا بتوانند استخراج مس را انجام بدهند. در این سالها شرکت سهامی مس کرمان تعطیل شد.
بنابراین بهرهبرداری ماشینی از این معدن شروع شد.
به دلیل گسترش فعالیتها در زمینه استخراج مس، شورای اقتصاد به دنبال یافتن معدن سرچشمه به عنوان معدن ملی بود.
بعد از شکل گیری مصوبه ملی سازی، کارخانه مس سرچشمه تاسیس شد. با استفاده از کارخانه مس سرچشمه، زمینههای مختلفی برای اکتشافات بهره برداری تولید محصولات سنگی، محصولات فرعی، فروش داخلی و صادرات شکل گرفت.
در سال 1355 تاریخ ملی شدن صنعت مس در کشور میباشد. البته استخراج مس از معادن دیگر به چند دهه اخیر بر میگردد.
روشهای متفاوت برای تولید مس در ایران
تا این قسمت متوجه شدیم که قدمت مس در ایران به چه صورتی است. حالا باید متوجه چگونگی استخراج معادن و تولید آنها بود.
استخراج و تولید مس در کشور با استفاده از وسایل و ماشینهای خاص انجام میشود.
در صورت استفاده از ماشین آلات بهتر و با کیفیتتر، در نتیجه استقلال و کاربری محصول تا حد بسیار زیادی افزایش پیدا میکند. برای استخراج مس، مانند تمامی بخشهای متفاوت دنیا، از دو روش پیرو متالوژی و هیدرومتالورژی استفاده میشود.
روش تولید برای محصول، متناسب با نوع کانیهای آن میتواند متفاوت باشد. به صورت کلی باید برای تولید 80% از محصول، از معدن با کانیهای سولفیدی استفاده کرد.
این محصول به صورتی نیست که به راحتی در آب حل شود. به راحتی از روشهای پیر و متالوژی و هیدرومتالورژی استفاده میشود.
بنابراین مس را به بهترین شکل ممکن میتوان استخراج کرد.
شناخت قدمت مس در صنعت
صنعت مس از صنایع مهم کاربردی بسیار عالی در کشور به حساب میآید. از سالیان بسیار دور تا امروزه مورد توجه به صنعتگران بوده است.
کاربری مس در ایران بسیار زیاد و منجر به استفاده از آن در موارد متفاوت بوده است.
به دلیل پیشرفت تکنولوژی بسیار زیاد، تغییرات زیادی در زندگی انسان به وجود آمده است. به همین دلیل انسان مجبور به استفاده از ماشین آلات و ابزارهای خاصی است.
این ابزار آلات برای استخراج از معادن هم مورد استفاده قرار میگیرد. اولین معدن صنعتی که در ایران کشف شد؛ معدن بزرگ سرچشمه در استان کرمان بود.
این معدن باعث شد و کارخانجات مختلف در زمینه تولید مس به وجود بیاید.
در زمان توسعه و گسترش این کارخانه، مجلس به دنبال قانون گذاری برای کسب قوانین خاص برای آن بود.
مس اولین فلز کاربردی در ایران، برای تولید ظروف و مایحتاج اولیه انسان بود. البته ظروف گلی یا چوبی، قبل از مس مورد مصرف قرار گرفته بودند.
اما بعد از گذشت زمان، کم کم استفاده از چوب و گل، برای ساخت ظروف کاربرد موثر و مفیدی نداشت.
به همین جهت، بهرهمندی از فلزات، بخصوص فلز مس، بیشترین میزان استقبال را از طرف مصرف کننده به خود اختصاص داد. البته امروزه نیز به کارگیری فلز مس در صنعت یا در ساخت وسایل منزل، بی نقص و با زیبایی خاصی در بازار فروش عمده ظروف مسی نشان داده است.
استفاده از ظروف مسی این روزها، هم دارای جنبه تزئینی و هم از ساختار غیر تزئینی برخوردار است.
سلیقه افراد در روند استفاده از ظروف مسی، بی تاثیر نیست.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.